អូប៊ី ឡាយស្តុក

ផ្នែកគ្រប់គ្រងសត្វ

របៀបវាយតម្លៃពិន្ទុដងខ្លួនគោ និងអត្ថប្រយោជន៍នៃការកំណត់ពិន្ទុលក្ខខណ្ឌដងខ្លួនគោសាច់

ការវាយតម្លៃពិន្ទុដងខ្លួនគោ Body Condition Scores (BCS) ជាការវាយតម្លៃសភាពធំធាត់របស់សត្វដោយពិនិត្យលើលក្ខណៈខាងក្រៅរបស់សត្វ រួមមាន ឆ្អឹងជំនី ឆ្អឹងត្រគាក ឆ្អឹងគល់កន្ទុយ និងឆ្អឹងខ្នង។ គេអាចបែងចែកសភាពធំធាត់របស់សត្វជា ៣ធំៗ គឺ ស្គម មធ្យម និងធាត់ ដោយនិយមប្រើប្រព័ន្ធពិន្ទុដងខ្លួនតាមលំដាប់ 1-5 (1 = ស្គមខ្លាំង, 3 = មធ្យម, 5 = ធាត់ខ្លាំង)។ ការដឹងពីរបៀបឱ្យពិន្ទុដងខ្លួនគោមានសារៈសំខាន់សម្រាប់អ្នកចិញ្ចឹម ព្រោះសភាពធាត់ស្គមនេះមានទំនាក់ទំនងគ្នាយ៉ាងខ្លាំងជាមួយសុខភាព ផលិតភាព និងការបន្តពូជរបស់សត្វ។ ម្យ៉ាងទៀត អ្នកចិញ្ចឹមអាចប្រើពិន្ទុនេះដើម្បីប៉ាន់ប្រមាណបរិមាណសាច់ និងខ្លាញ់របស់សត្វ ធ្វើឱ្យងាយស្រួលក្នុងការបន្ថែម ឬបន្ថយចំណីដល់សត្វ, និងចាត់ចែងសត្វដើម្បីបានពិន្ទុខ្លួនល្មមមិនធាត់ ឬស្គមពេកនៅពេលត្រូវបង្កាត់ពូជ និងកើតកូន។ ខាងក្រោមនេះជាប្រព័ន្ធដាក់ពិន្ទុដងខ្លួនស្តង់ដារ 1-5 សម្រាប់គោសាច់៖ លំដាប់ពិន្ទុដងខ្លួន បរិយាយ 1 ស្គមខ្លាំង លេចចេញនូវឆ្អឹងជំនី ឆ្អឹងត្រគាក ឆ្អឹងគល់កន្ទុយ 2 ស្គម ឆ្អឹងជំនីមើលឃើញ ប៉ុន្តែមិនសូវចេញខ្លាំង 3 […]

របៀបវាយតម្លៃពិន្ទុដងខ្លួនគោ និងអត្ថប្រយោជន៍នៃការកំណត់ពិន្ទុលក្ខខណ្ឌដងខ្លួនគោសាច់ Read More »

បច្ចេកទេសចិញ្ចឹមពពែ៖ របៀបចិញ្ចឹម រោង និង ការផ្ដល់ចំណី

ការចិញ្ចឹម និងការថែទាំ ជាទូទៅ ការចិញ្ចឹមពពែអាចត្រូវបានបែងចែកជា ៤ ប្រភេទ ដូចខាងក្រោម៖ អ្នកចិញ្ចឹមអាចជ្រើសរើសបែបចិញ្ចឹមខាងលើណាមួយ ដោយត្រូវពិចារណាស្ថានភាពជាក់ស្តែងរបស់ខ្លួនលើបទពិសោធន៍, វត្ថុធាតុដើម, ចំនួនពពែ, ដើមទុន និងបរិស្ថានជុំវិញកន្លែងដែលចង់ចិញ្ចឹម។ រោង ទ្រុង និងការចិញ្ចឹម រោងចិញ្ចឹមគួរស្ថិតនៅឆ្ងាយទីប្រជុំជន មានទីខ្ពស់ មិនលិចទឹក និងត្រូវសាងសង់រោងដែលអាចការពារកំដៅថ្ងៃនិងភ្លៀងបាន, មានពន្លឺគ្រប់គ្រាន់, មានលំហូរខ្យល់ចេញចូលល្អ, អនាម័យ និងមានជញ្ជាំងសំណាញ់ដែកព័ទ្ធជុំវិញ។ រោងគួរធ្វើកម្ពស់ខ្ពស់ផុតពីដី ១,៥ – ១,៦ m និងធ្វើរនាបក្តារបន្ទះឈើវែង ប្រវែង ២,៥ x ៦០ cm និងត្រូវទុកចន្លោះរនាប ២,៥ cm ដើម្បីអាចឱ្យលាមកសត្វជ្រុះធ្លាក់ទៅក្រោមរោងបានដោយងាយ។ នៅក្នុងរោងត្រូវមានកន្លែងដាក់ស្មៅឱ្យសត្វ, មានស្នូកចំណីបំប៉ន និងស្នូកទឹក, និងកន្លែងសម្រាប់ចងដុំរ៉ែឱ្យបានគ្រប់គ្រាប់ អាចឱ្យពពែលិឍដល់ដោយងាយបានគ្រប់ពេលវេលា។ ការសាងសង់ គួរអនុវត្តតាមដូចខាងក្រោម៖ ចំណី និងការផ្ដល់ចំណីពពែ ការផ្តល់ចំណី កូនទើបកើត អាយុ ៣ ថ្ងៃ កូនអាយុ ៤ ថ្ងៃ – ២

បច្ចេកទេសចិញ្ចឹមពពែ៖ របៀបចិញ្ចឹម រោង និង ការផ្ដល់ចំណី Read More »

របៀបប៉ាន់អាយុគោដោយវិធីរាប់ចំនួនធ្មេញ

នៅក្នុងការធ្វើជំនួញគោ វិធីប៉ាន់ស្មានអាយុសត្វមានសារៈប្រយោជន៍ណាស់ចំពោះទាំងអ្នកចិញ្ចឹមសត្វ និងឈ្មួញដើម្បីអាចប៉ាន់តម្លៃសត្វ។ ដើម្បីអាចកំណត់អាយុប្រហាក់ប្រហែលរបស់សត្វរស់បាន វិធីងាយនិងឆាប់រហ័សដែលមានការនិយមប្រើនោះគឺការរាប់ចំនួនធ្មេញអចិន្ត្រៃយ៍របស់សត្វ ។ ដូចទៅនឹងសត្វផ្សេងៗទៀតដែរ គោកើតមកចាប់ផ្ដើមដោយមានដុះធ្មេញទឹកដោះ ឬហៅថាធ្មេញព្រៃ។ បន្ទាប់មក នៅពេលសត្វធំមានអាយុប្រហែល ២ឆ្នាំ ធ្មេញព្រៃទាំងនោះនឹងជ្រុះចេញដោយត្រូវបានជំនួសដោយធ្មេញស្រុកដែលជាធ្មេញអចិន្ត្រៃយ៍វិញ។ ចំពោះសត្វគោ ធ្មេញដុះចេញមកជាគូរៗ ដោយចាប់ផ្ដើមដុះពីធ្មេញកណ្ដាលទៅមុន និងបន្តបន្ទាប់រហូតដល់ពេញគ្រប់ចំនួន ៤គូរ។ ដូចនេះហើយ គេអាចរាប់ចំនួនធ្មេញបាននៅពេលធ្មេញណាមួយនៃគូររបស់វាចាប់ផ្ដើមដុះចេញពីអញ្ចាញ។ ទោះយ៉ាងណា អាយុរបស់សត្វតាមវិធីតាមការរាប់ចំនួនធ្មេញនេះមានការខុសគ្នាបន្តិចបន្តួចទៅតាមសត្វនីមួយៗ ពូជ កត្តាចំណី និងឥទ្ធិពលអាកាសធាតុភូមិសាស្ត្រ។ ឧទាហរណ៍ដូចជាពូជគោអង់គ្លេសនៅតំបន់ត្រជាក់ដែលពូជគោអត់បូក ដូចជាអង់ហ្គើស ជាទូទៅឆាប់ពេញវ័យជាងនឹងដុះធ្មេញនៅអាយុតិច លឿនជាងប្រភេទគោពូជមានបូករស់នៅតំបន់ក្ដៅ ដូចជាពូជប្រាម៉ាន់ជាដើម។ ចំនួនធ្មេញ ពូជ អាយុជាមធ្យម នៅពេលធ្មេញចាប់ដុះចេញពីអញ្ចាញ (ខែ) អាយុចន្លោះ នៅពេលធ្មេញចាប់ដុះចេញពីអញ្ចាញ (ខែ) 2 ពូជអង់គ្លេសពូជគោប្រាម៉ាន់ 2426 21-2723-29 4 ពូជអង់គ្លេសពូជគោប្រាម៉ាន់ 3133 26-3628-38 6 ពូជអង់គ្លេសពូជគោប្រាម៉ាន់ 3841 32-4435-47 8 ពូជអង់គ្លេសពូជគោប្រាម៉ាន់ 4651 39-5443-58 តារាងទី១៖ ការប៉ាន់ស្មានអាយុគោតាមវិធីរាប់ធ្មេញទៅតាមប្រភេទពូជគោអត់បូក និងពូជមានបូក

របៀបប៉ាន់អាយុគោដោយវិធីរាប់ចំនួនធ្មេញ Read More »

បច្ចេកទេសគ្រៀវគោដោយមធ្យោបាយមិនវះកាត់ដោយប្រើឧបករណ៍ដង្កៀប Burdizzo®

ក្នុងការចិញ្ចឹមគោ ពិសេសក្នុងលក្ខណៈកសិដ្ឋាន ឬចិញ្ចឹមបែបបំប៉នដែលមានចំនួនសត្វច្រើនៗរស់នៅប្រមូលផ្តុំគ្នា ការគ្រៀវសត្វឈ្មោលគឺជាជម្រើសល្អប្រសើរមួយពីព្រោះវាផ្តល់នូវអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនដូចជា៖ ដើម្បីគ្រៀវ គេអាចអនុវត្តបានតាមវិធីជាច្រើន ទាំងមធ្យោបាយវះកាត់ និងមិនវះកាត់ទៅតាមស្ថានភាពជាក់ស្តែង និងជំនាញរបស់អ្នកចិញ្ចឹម។ ខាងក្រោមនេះនឹងរៀបរាប់អំពីរបៀបអនុវត្តដោយការប្រើឧបករណ៍ Burdizzo® ដែលជាវិធីពេញនិយមមួយ។ ឧបករណ៍ Burdizzo® គឺជាដង្កៀបប្រើសម្រាប់គាបកម្ទេចសសៃពងស្វាស និងសរសៃឈាមដែលតភ្ជាប់ទៅពងស្វាស ដោយមិនវះកាត់ស្បែកថង់ពងស្វាសឡើយ។ នៅពេលដែលសរសៃឈាមត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ ពងស្វាសចាប់ផ្តើមរលាយបាត់ពីថង់ពងស្វាសក្នុងរយៈពេល ៤-៦សប្តាហ៍។ អត្ថប្រយោជន៍នៃការគ្រៀវដោយប្រើ Burdizzo® គឺត្រង់ថាវាអាចជាវីធីសាស្ត្រមួយដែលបង្កស្ត្រេសតិចជាងវិធីផ្សេងទៀត។ វិធីនេះក៏មានហានីភ័យឆ្លងមេរោគតិចជាងដែរ ដោយសារវាមិនមានមុខរបួសវះកាត់។ ឯគុណវិបត្តិគឺត្រង់វាជាឧបករណ៍ពិសេស ត្រូវការអ្នកប្រើដែលមានបទពិសោធន៍ ដើម្បីធានាថាសរសៃពងស្វាសត្រូវបានផ្តាច់ត្រឹមត្រូវ។ ការប្រើឧបករណ៍ ឬអនុវត្តនីតិវិធីមិនបានត្រឹមត្រូវនាំឱ្យការគាបបានត្រឹមមួយផ្នែកណាមួយមិនពេញលេញ ធ្វើឱ្យសត្វនៅអាចមានលទ្ធភាពបង្កកំណើតដដែល ផ្ទុយទៅវិញអាចធ្វើឱ្យខូចទ្រង់ទ្រាយពងស្វាស និងត្រូវគាបសារឡើងវិញ។ វិធីប្រើប្រាស់ដង្កៀប Burdizzo® ក្នុងការអនុវត្ត គេត្រូវមានជំនាញនិងបទពិសោធន៍ដើម្បីធានាថាសរសៃពងស្វាសត្រូវបានគាបខ្ទេចបានត្រឹមត្រូវដោយអនុវត្តតាមវិធីខាងក្រោម៖ រក្សាសិទ្ធិ © អូប៊ី ឡាយស្តុក អ្នកឯកទេសបសុសត្វ

បច្ចេកទេសគ្រៀវគោដោយមធ្យោបាយមិនវះកាត់ដោយប្រើឧបករណ៍ដង្កៀប Burdizzo® Read More »

ប្រូតូកូលធ្វើឱ្យគោរកឈ្មោលដំណាលគ្នា និងបង្កាត់ព្រមគ្នាទាំងអស់

របបគំហើញស្រាវជ្រាវ និងការអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ អាចធ្វើឱ្យអ្នកចិញ្ចឹមគោមានលទ្ធភាពធ្វើឱ្យសត្វជាច្រើនក្បាលក្នុងកសិដ្ឋានរកឈ្មោលដំណាលគ្នាបាន ដែលវាជួយឱ្យការបង្កាត់ពូជសត្វបែបសិប្បនិម្មិតកាត់តែមានប្រសិទ្ធភាព និងភាពងាយស្រួលជាងមុន។ បច្ចេកវិទ្យាធ្វើឱ្យគោរកឈ្មោលដំណាលគ្នា (Oestrous Synchronisation) នេះត្រូវបានអនុវត្តជាទូទៅនៅបណ្ដាប្រទេសជឿនលឿន ដោយឡែកកម្ពុជាយើង វាហាក់នៅជាវិធីថ្មីថ្មោងនៅឡើយ។ ដោយសង្កេតឃើញនៅប្រទេសយើងមានការខ្វះខាតផ្នែកបច្ចេកទេសច្រើន និងដើម្បីជាការចែករំលែក ខ្ញុំសូមយកប្រូតូកូល/វិធីសាស្ត្រមួយ ក្នុងចំណោមវិធីជាច្រើនមកបង្ហាញដូចក្នុងក្រាហ្វិចខាងក្រោម។ ប្រូតូកូលនេះគឺ 7-day Co-Synch + CIDR ដែលត្រូវបានដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅ “ជីវបច្ចេកវិទ្យាបន្តពូជបសុសត្វ, ឧត្តម បណ្ឌិត”។ សម្រាប់ការអនុវត្តចំពោះប្រូតូកូលនេះ គេត្រូវចាក់អ័រម៉ូន GnRH និងដាក់ CIDR នៅថ្ងៃចាប់ផ្តើមទី ០ រួចដកវិញនិងចាក់អ័រម៉ូន PG នៅថ្ងៃទី ៧។ បង្កាត់សត្វព្រមគ្នាទាំងអស់ ៥៤±២ម៉ោង  ក្រោយចាក់ PG និងចាក់ GnRH នៅពេលបង្កាត់នោះ។ ការសម្រេចចិត្តជ្រើសយកប្រូតូកូលណាមួយមកអនុវត្តនៅកសិដ្ឋានខ្លួន ម្ចាស់ត្រូវពិនិត្យពិចារណាទៅលើស្ថានភាពជាក់ស្ដែងរបស់កសិដ្ឋាននីមួយៗ ដូចជាកត្តាបច្ចេកទេស តម្លៃអ័រម៉ូន កម្លាំងពលកម្ម ពេលវេលា និងប្រសិទ្ធភាពរបស់វា។ល។ រក្សាសិទ្ធិ © អូប៊ី ឡាយស្តុក អ្នកឯកទេសបសុសត្វ

ប្រូតូកូលធ្វើឱ្យគោរកឈ្មោលដំណាលគ្នា និងបង្កាត់ព្រមគ្នាទាំងអស់ Read More »

វិធីសាស្ត្រធ្វើស្លាកសញ្ញាលើគោដោយត្រាអ៊ុតបង្កក

ក្រៅពីការធ្វើស្លាកសញ្ញា (Branding) លើសត្វដោយវិធីត្រាអ៊ុតកម្ដៅ គេក៏អាចប្រើវិធីអ៊ុតដោយសីតុណ្ហភាពបង្កកបានផងដែរ។ ត្រាអ៊ុតបង្កកគឺជាត្រាប្រើសីតុណ្ហភាពត្រជាក់បំផុត ដោយដាក់បង្កកត្រានោះនៅក្នុងធុងមានទឹកនីត្រូសែន។ ពេលខ្លះ គេប្រើដុំទឹកកកស្ងួតលាយជាមួយមេតាណុលជំនួសទឹកអាសូត ប៉ុន្តែវិធីនេះមិនត្រជាក់ខ្លាំងដូចជាការប្រើនីត្រូសែនឡើយ។ ការអ៊ុតដោយការបង្កកជាការប្រើប្រាស់សីតុណ្ហភាពកម្រិតត្រជាក់ក្រោមសូន្យ ដើម្បីបំផ្លាញកោសិកាស្បែកនិងរោមសត្វ។ ស្លាកសញ្ញាសម្គាល់នឹងលេចជារូបរាង នៅពេលរោមសដុះត្រង់កន្លែងដែលបានអ៊ុតនោះ។ រីឯគុណវិបត្តិនៃការអ៊ុតដោយបង្កកវិញមានដូចជា៖ វិធីក្នុងការអ៊ុតដោយបង្កក រក្សាសិទ្ធិ © អូប៊ី ឡាយស្តុក អ្នកឯកទេសបសុសត្វ

វិធីសាស្ត្រធ្វើស្លាកសញ្ញាលើគោដោយត្រាអ៊ុតបង្កក Read More »

វិធីសាស្ត្រធ្វើប្រ៊ែនគោ និងលេខរៀងសម្គាល់លើសត្វដោយត្រាអ៊ុតកម្ដៅ

ការធ្វើប្រ៊ែនគោ (Branding) ឬយីហោ ជាការធ្វើស្លាកសញ្ញាសម្គាល់ម្ចាស់កម្មសិទ្ធសត្វ ដែលអាចមាន ២របៀប គឺការអ៊ុតដោយប្រើកម្តៅ​ និងការអ៊ុតដោយបង្កក។ ការអ៊ុតដោយបង្កកធ្វើឱ្យសត្វឈឺចាប់តិចជាងនៅពេលអ៊ុតភ្លាមៗ ប៉ុន្តែឈឺចាប់ដូចគ្នានៅពេលក្រោមមក។ ការអ៊ុតកម្លោចដោយប្រើកម្តៅ ការអ៊ុតដោយប្រើកម្តៅជាការដុតកម្លោចរោមនិងការពាររោមមិនឱ្យដុះឡើងវិញ។ ត្រាអ៊ុតត្រូវតែមានសីតុណ្ហភាពក្តៅល្មមដើម្បីទទួលបានលទ្ធផលល្អ ហើយអ្នកត្រូវប្រើរយៈពេលអ៊ុតឱ្យបានលឿនបំផុតដើម្បីកាត់បន្ថយការឈឺចាប់ដល់សត្វ។ ត្រាអ៊ុតដែលដុតរួចមានពណ៌ខ្មៅដោយសារកម្ដៅមិនគ្រប់គ្រាន់នឹងមិនធ្វើឱ្យអ្នកទទួលបានស្លាកសញ្ញាច្បាស់ល្អទេ។ ចំណែកត្រាអ៊ុតឡើងពណ៌ក្រហមគឺក្តៅពេកនិងធ្វើឱ្យស្បែកសត្វខូច។ ត្រាអ៊ុតដែលឡើងពណ៌ក្រហមក្រមៅជាកម្តៅត្រឹមត្រូវ ល្អបំផុត ដែលធ្វើឱ្យអ្នក ទទួលបានស្លាកសញ្ញាល្អក្នុងរយៈពេលកម្លោច ២-៣ វិនាទី។  ដើម្បីធ្វើប្រ៊ែន អ្នកត្រូវអនុវត្តតាមរបៀបដូចខាងក្រោម៖ រក្សាសិទ្ធិ © អូប៊ី ឡាយស្តុក អ្នកឯកទេសបសុសត្វ

វិធីសាស្ត្រធ្វើប្រ៊ែនគោ និងលេខរៀងសម្គាល់លើសត្វដោយត្រាអ៊ុតកម្ដៅ Read More »

បច្ចេកទេសបំប៉នគោឱ្យបានលក់ក្នុងរយៈពេល ៣ខែ

ការចិញ្ចឹមគោបំប៉នកំពុងទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ និងមានការពេញនិយមគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ដោយសារវាអាចធ្វើឱ្យអ្នកចិញ្ចឹមទទួលបានប្រាក់កម្រៃក្នុងរយៈពេលលឿនត្រឹម ៣-៤ខែ…

បច្ចេកទេសបំប៉នគោឱ្យបានលក់ក្នុងរយៈពេល ៣ខែ Read More »

ពូជគោ និងការជ្រើសរើសពូជគោដែលសមស្របសម្រាប់ចិញ្ចឹមក្នុងកសិដ្ឋាន

ចំណោទដំបូងមួយដែលអ្នកទើបចិញ្ចឹមគោថ្មីៗ ឬអ្នកដែលមានបំណងចង់ចិញ្ចឹមគោតែងចោទសួរនោះគឺ “តើកសិដ្ឋានរបស់ខ្ញុំគួរចិញ្ចឹមគោពូជអ្វី?”។ ជាការពិតណាស់ ការជ្រើសរើសចិញ្ចឹមពូជខុសនឹងធ្វើឱ្យកសិករខាតបង់ជាច្រើន…

ពូជគោ និងការជ្រើសរើសពូជគោដែលសមស្របសម្រាប់ចិញ្ចឹមក្នុងកសិដ្ឋាន Read More »

៥ ចំនុចអ្នកចិញ្ចឹមគោត្រូវចេះពិនិត្យមើល មុនសម្រេចទិញគោបាដើម្បីទុកធ្វើពូជ

គោបាល្អនឹងធ្វើឱ្យកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមទទួលបានកូនគោស្អាតៗដូចគ្នាដែរ ទើបក្នុងការចិញ្ចឹមតាមបច្ចេកទេសតម្រូវឱ្យអ្នកចិញ្ចឹមត្រូវចេះមើលគោ និងមានរៀបចំកម្មវិធីវាយតម្លៃលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់របស់គោដើម្បីទុកធ្វើជាបាពូជ។…

៥ ចំនុចអ្នកចិញ្ចឹមគោត្រូវចេះពិនិត្យមើល មុនសម្រេចទិញគោបាដើម្បីទុកធ្វើពូជ Read More »

error: រក្សាសិទ្ធិ © អូប៊ី ឡាយស្តុក! ហាមថតចម្លង!